Dag tante Sien,
Ik ben Corine de dochter van Henk.
Zo begroette ik haar in de laatste periode van haar leven.
Het is vreselijk moeilijk contact te maken met iemand die aan dementie lijdt. Een normaal gesprek is onmogelijk en de meesten van ons hebben geen ervaring, ik ook niet.
Wel had ik vanuit mijn eigen situatie al geleerd hoe belangrijk het is dat we de ander onder alle omstandigheden met respect en vriendelijkheid behandelen. Niet kijken vanuit de bril van ziekte, maar vanuit de bril van liefde en heelheid. Ook al doet de buitenkant anders voorkomen en zijn emoties ongeremd, nog altijd is die ander van binnen heel: een mens met zuiver bewustzijn en een goed hart. Maar hoe kunnen we dit contact echt tot stand brengen? Om te beginnen moeten we ongeacht de situatie onthouden wie zij was.
Ik deel graag een stukje uit het In memoriam wat ik heb geschreven voor mijn oudtante, de zus van mijn oma van mijn vaders kant.
Dag tante Sien,
Ik ben Corine de dochter van Henk.
Vandaag breng ik je mijn laatste groet. Wij zijn hier allen samen omdat we een bloedlijn delen, een familieband. Jij bent de laatste van de Ruiters die ons heeft verlaten. Allemaal delen we met en door jou een herinnering aan onze geliefde omdat jij een zus was van onze moeder of vader, oma of opa. Ondanks dat jij zelf geen kinderen hebt gekregen ben jij wel een belangrijke verbinding en een lichtend baken in onze familiegeschiedenis. Sien overleed op 18 februari 2024 in Zuidwolde.
In de laatste fase van haar leven was Sien zich ervan bewust dat ze niet meer naar huis kon, omdat ze niet meer voor zichzelf kon zorgen. Dat was een groot verlies. Afscheid nemen van je zelfstandigheid geeft angst, wanhoop en doet pijn. Het zorgt voor onmacht en verdriet. Een leegte die niemand echt ziet. Kil. Het besef dat je er niet meer zult zijn is soms beangstigend, soms bevrijdend maar altijd intrigerend. Wie of wat vangt mij op als ik val? Gedachten over je eigen sterfelijkheid kunnen je aan het wankelen brengen, je kunt het gevoel hebben dat je valt. Het zijn de momenten waarop de vanzelfsprekendheden wegvallen en vaste patronen worden doorbroken.
Ik herken het gevoel te gaan vallen en het verlangen naar houvast. Jij misschien ook. We hebben allemaal wel eens wat heftigs meegemaakt. De boodschap is dan om mee te gaan met de stroom, of het nu de stroom van het leven is of die van de dood. Pas wanneer je ophoudt spartelend naar houvast te zoeken leer je de dragende kracht kennen. Houvast vind je door los te laten. Je over te geven aan dat wat is. En dan kunnen we ons gedragen weten door iets groters.
Blijf geloven in jezelf,
want je kunt meer dan je denkt
Vertrouw op je intuïtie
Vind je innerlijke kracht
Ook al zien ze alleen jouw ziekte…
Zie jezelf,
je bent verder dan ooit!
Inmiddels is zij genezen.
In ons leven komen we voor uitdagingen te staan. Beperkingen en ziekte zijn daar helaas onderdeel van maar het hoort er allemaal bij. Elke dag worden mensen uitgesloten en niet erkend als volwaardige leden van onze maatschappij. Eind januari ondertekende ik de Universele verklaring van de open geest bij het Museum van de Geest in Haarlem, een aanrader om te bezoeken. Met een open geest en oprechte nieuwsgierigheid naar elkaar kunnen we op weg gaan naar een inclusieve samenleving waarin iedereen mee telt.